Tumori nedovoljno izučene etiologije

U izučavanju neoplastičnih oboljenja živine, veća pažnja je posvećena bolestima virusne etiologije,i to zbog ekonomskog značaja i kao pogodnog modela za izračunavanje malignih oboljenja u ljudi. Bolestima koje nisu virusne ili su nedovoljno poznate etiologije, veća pažnja nije pokalnjana iz dva osnovna razloga. Često je prosečan život komercijalnih pilića i ćurića kraći nego vreme da se razviju tumori koji nisu virusne etiologije. Zatim, znatno je ređa pojava tumora u pilića nego u sisara istog uzrasta. Reproduktivni organi, međutim, predstavljaji izuzetak, pošto se karcinomi jajnika i jajovoda u kokoši pojavljuju i vrlo visokom stepenu, češće nego u drugim životinjama.

 

TUMORI POTPORNOG, VEZIVNOG I TKIVA KRVNIH SUDOVA

Tumori poreklom od ćelija potpornog, vezivnog i tkiva krvnih sudova  mogu da se pojave u živine kao spontani procesi, i posle eksperimentalne infekcije pilića različitim sojevima onkovirusa živine.

Patološko morfološka slika ovih tumora je različita; oblici spontanih tumora jednaki su eksperimentalno izazvanim onkovirusima živine. Tumori se mogu razviti kao izolovani, lokalno ograničeni i diferentovani tumori.mogući su i mešoviti oblici tumora, sačinjeni od različitih vrsta tumora.

 

TUMORI VEZIVNOG TKIVA

Spontani tumori se najčešće pojavljuju kod starije živine,koje je prijemčiva za horizontalnu i kongenitalnu infekcijuvirusima leukoza. Spontani tumori na koži verovatno potiču zbog lokajne infekcije povređene kože ili aplikovanog materijala kontaminovanog virusima leukoza živine. Tumori vezivnog tkiva, koji nastaju visceralnim organima, verovatno su posledica latentnih infekcijasojevima VLŽ sa onkogenima specifičnim za transformaciju. Posle eksperimentalne infekcije virusima Rous sarkoma (VRS) i Fujinami sarkom virusa (FSV), u pilića se mogu za 3-5 dana razviti fibromi i fibrosarkomi, posle eksperimentalne infekcije različitim sojevima VLŽ, u pojedinih jedinki se u toku 4-8 nedelja, a ponekad i posle dužeg vremen, isto tako stvaraju izolovani benigni tumori vezivnog tkiva iji sa malignim odlikama.

 

Klinička slika

Slika bolesti zavisi od lokacije i svojstva tumora koji se razvija. Tumori na i ispod kože, na skeletu ili muskulaturi mogu se raspoznati vizuelno ili utvrditi palpacijom. Benigni tumori na i ispod kože razvijaju se polako, a pod izvesnim uslovima mogu se i smanjiti. Pri tome opšte stanje ostaje ne promenjeno, osim ako zbog rasta tumora nisu poremećene značajne funkcije organizma. Maligni tumori se šire ekspanzivno infiltraciskim rastom ili metastazama u toku nekoliko dana i često dovode do akutne slike bolesti sa pojavom malaksalosti, pospanosti, mršavljenja, proliva, ascitesa i poremećaja kretanja. Tome se još mogu pridružiti i sekundarne bakteriske infekcije. Mnogi tumori dovode de smrti već u toku nekoliko dana od pojave prvih jasnih znakova bolesti.

 

Patomorfološke promene

Fibrom i miksofribrom, kao benigni tumori pretežno se javljaju ispod kože ili u mezosalpingsu, uglavnom su čvrsti i jasno ograničeni od okolnog tkiva, boje su bledo žućkaste, na preseku se mogu prepoznati po strukturi snopova i slojeva vlakana, koja se mogu relativno lako prepoznati. Miksofibrini retko nastaju u vezivnom tkivu potkožno na glavi, a još ređe na drugim mestima.to su lokalno ograničeni tumori, koji na preseku imaju vlažan izgledi iz kojih ističe malo bistrosluzavog sekreta.oni se sastoje od labave mreže, koja je delimično vakuolizovana, i fibrocita zvezdastog i vretenastog izgleda kao i strome sa slabo bazofilno obojenim mucinskim sekretom.

 

Fibrosarkomi i miksofibrosarkomi

Oni predstavljaju maligne tumore koji su skloni metastaziranju. Retko se javljaju kao spontani tumori, najčešće u odrasle živine, i to najčešće ispod kože, sa infiltracijskim rastom u mišićno i koštano tkivo i salje u trbušnu duplju. Fobrosarkomi se povremeno javljaju i u jajniku kao mešani tumori sa slikom hemangiofibrosarkomaili karcinofibrosarkoma nalaze se metastaze i u drugim vitalnim organima. Kod fibrosarkoma creva nastaje i ascites. Spontani miksofibrosarkomi, ponekad se mogu naći i u abdominalnoj regiji i odatle infiltracijom širiti.

 

Literatura: dr Dušan B. Orlić, dr Miloš Kapetanov; BOLESTI ŽIVINE